Đài quan sát dùng để săn sự sống ngoài hành tinh sẽ được xây dựng lại với diện mạo mới sau khi sụp đổ vào đầu tháng 12/2020, kết thúc 57 năm hoạt động.
Đài quan sát vô tuyến Arecibo chính thức sụp đổ cuối năm ngoái. Ảnh: AFP.
Thống đốc Puerto Rico Wanda Vázquez đã ký quyết định thông qua ngân sách để tái xây dựng kính viễn vọng vô tuyến nổi tiếng. Puerto Rico sẽ đầu tư 8 triệu USD để tháo dỡ và di dời những mảnh vỡ cũng như thiết kế kính viễn vọng mới. "Chính phủ tin rằng sự sụp đổ của kính viễn vọng vô tuyến mang tới cơ hội tuyệt vời để thiết kế lại công trình với những bài học đã rút ra và đề xuất từ cộng đồng khoa học trong nhiều thập kỷ", Vázquez Garced chia sẻ.
Đài quan sát Arecibo sụp đổ hôm 1/12/2020 khi dây cáp đỡ giàn dầm treo bệ máy thu tín hiệu nặng 900 tấn bị đứt, khiến cấu trúc này rơi thẳng xuống đĩa phản xạ đường kính 305 m ở bên dưới. Trước đó, hồi tháng 8/2020, một dây cáp phụ trợ tuột khỏi cột đỡ tạo ra lỗ thủng rộng 30 m trên mặt kính. Tiếp theo, dây cáp chính ở cột đỡ số 4 đứt tiếp sau đó 3 tháng, buộc nhà chức trách phải quyết định phá dỡ công trình sau 57 năm hoạt động.
Đài quan sát Arecibo trở nên nổi tiếng khi giúp các nhà thiên văn học phát hiện nhiều sao xung xoay tròn, đặc điểm địa chất của sao Hỏa, tiểu hành tinh bay gần Trái Đất Bennu... Kính viễn vọng khổng lồ này cũng được sử dụng trong những chương trình tìm kiếm sự sống thông minh ngoài hành tinh (SETI) do vị trí của nó giúp giới nghiên cứu tiếp cận 1/3 vũ trụ.
Một thiên thạch cao hơn tòa nhà Empire State ở New York sẽ áp sát Trái Đất vào đầu tháng 1, theo Trung tâm nghiên cứu vật thể gần Trái Đất (CNEOS) của NASA.
Mô phỏng thiên thạch bay gần Trái Đất. Ảnh: Daily Star.
Theo dự kiến, thiên thạch mang tên 2003 AF23 sẽ đến gần hành tinh của chúng ta vào 2h22 ngày 4/1 theo giờ Hà Nội. Vật thể này có đường kính 390 m, theo bảng dữ liệu của CNEOS. Với kích thước này, 2003 AF23 lớn hơn nhiều so với tòa Empire State cao 381 m ở New York. Nó cũng to hơn công trình cao nhất ở Paris là tháp Eiffel cao 323 m khi tính cả cột cờ.
2003 AF23 sẽ không đâm vào Trái Đất do khoảng cách gần nhất giữa thiên thạch này và bề mặt hành tinh là 6,9 triệu km. Hiện nay, nó đang bay trong vũ trụ ở tốc độ trung bình 54.000 km/h. 2003 AF23 được xếp vào nhóm tiểu hành tinh Aten, theo Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực của NASA. Các thiên thạch trong nhóm này có quỹ đạo cắt ngang qua Trái Đất. Tuy nhiên, 2003 AF23 không nằm trong danh mục nguy cơ cao của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA), có nghĩa nó không gây nguy hiểm cho Trái Đất.
Không lâu sau khi 2003 AF23 bay qua, một thiên thạch khác nhỏ hơn nhiều sẽ bay qua. Thiên thạch 2019 QW2 có đường kính 65 m, cao hơn tháp nghiêng Pisa ở Italy. Hiện nay, nó đang di chuyển ở tốc độ 17.700 km/h và sẽ tới cách Trái Đất 3,2 triệu km ở điểm gần nhất.
Theo CNEOS, những vật thể bay gần Trái Đất là thiên thạch và sao chổi chịu ảnh hưởng từ lực hấp dẫn của các hành tinh gần đó, khiến chúng bay về phía Trái Đất. Với cấu tạo chủ yếu từ nước băng trộn lẫn hạt bụi, phần lớn sao chổi có nguồn gốc từ hệ sao lạnh khác trong khi thiên thạch thường đến từ bên trong hệ Mặt Trời, ở khu vực nằm giữa quỹ đạo sao Hỏa và sao Mộc.
Ứng dụng nhiều phương pháp tách chiết công nghệ cao, nhiều hợp chất có lợi cho sức khỏe được tìm thấy trong cây cỏ lau xâm lấn.
Công bố của PGS Trần Đăng Xuân tại Đại học Hiroshima (Nhật Bản) và cộng sự được đăng trên tạp chí Plants thuộc Nhà xuất bản MDPI ngày 31/12. Đây là công trình nghiên cứu đầu tiên tìm thấy tiềm năng mới trong cây cỏ lau xâm lấn (tên khoa học Andropongon Virginicus), bao gồm chống oxy hóa, ức chế enzyme tyrosinase và tế bào ung thư.
Phương pháp tách chiết giúp tìm ra những hợp chất tiềm năng bảo vệ sức khỏe của cây cỏ lau. Ảnh: Calflora.
Để tìm ra các đặc điểm sinh học của loài cây này, nhóm nghiên cứu áp dụng phương pháp trích ly siêu âm Soxhlet và chiết lỏng-lỏng. Hai phương pháp này có ưu điểm cho hiệu suất chiết cao, rút ngắn thời gian và loại bỏ được phần dung môi sau khi hoàn thành. Nhờ đó, nhóm thu được 5 hợp chất chính, gồm chất thô, henxane, etyl axetat, butanol và nước.
Trong đó, phần chất thô chứa hàm lượng phenolic và flavonoid cao nhất trong những hợp chất khác. Cụ thể, hàm lượng phenolic có chức năng chống oxy hóa tốt cho sức khỏe chiếm 24,8 mg và chất rutin giúp tăng cường sức bền, đạt 37,4 mg trong đương lượng một gam của chất thô.
Thử nghiệm chống gốc tự do bằng phương pháp ABTS và DPPH, nhóm phát hiện hợp chất etyl axetat thể hiện đặc tính chống oxy hóa mạnh hơn chất hydroxytoluence butyl (chất chống oxy hóa tiêu chuẩn). Đặc biệt hợp chất này giúp ức chế tế bào ung thư K562 có nguồn gốc từ bệnh bạch cầu tủy mãn tính, với nồng độ ức chế tối đa đạt 112,01 µg / ml.
Ngoài ra, trong bốn chất chính tìm thấy ở hexane nhờ phương pháp sắc ký khí-phối phổ, axit palmitic (có tác dụng tạo lớp màng bảo vệ da) và phytol (tiền chất sản xuất vitamin E và K1) có hàm lượng chiếm 27,97% và 16,42%.
Cỏ lau được xếp vào loài cây cỏ dại xâm lấn đất nông nghiệp. Các kết quả cho thấy đây là thực vật tự nhiên tiềm năng trong việc bảo vệ sức khỏe con người, từ đó ứng dụng công nghệ để điều chế các sản phẩm chăm sóc da, chống oxy hóa và ức chế tế bào ung thư K562. Do đó, nhóm nghiên cứu tiếp tục thực hiện các xét nghiệm lâm sàng nhằm tăng hàm lượng thu được các chất có lợi trong cỏ lau.
PGS. TS Trần Đăng Xuân là nhà khoa học người Việt đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản. Hiện ông hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu chủ yếu về nhân giống cây trồng, bộ gene, khoa học cỏ dại, sản xuất nông nghiệp bền vững, hóa học hữu cơ, hóa học phân tích, năng lượng sinh khối...
Ông có hơn 110 công trình đăng trên các tạp chí khoa học quốc tế trong danh mục ISI và 130 bài trong danh mục Scopus, với điểm H-index là 24.
Chim bay tới khu vực tây nam nước Mỹ chết đói hàng loạt do thời tiết ảnh hưởng đến nguồn thức ăn và lịch trình di cư.
Chim di cư chết hàng loạt tại New Mexico hồi tháng 9. Ảnh: Jenna McCullough/Đại học New Mexico.
Các chuyên gia tìm ra nguyên nhân khiến hàng trăm nghìn chim di cư thiệt mạng ở tây nam nước Mỹ đầu mùa thu năm nay, Smithsonian hôm 29/12 đưa tin. Theo kết quả khám nghiệm của Trung tâm Sức khỏe Động vật hoang dã Quốc gia Mỹ thuộc Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), chim chết tập thể do bị đói trong thời gian dài. Thời tiết lạnh khác thường có thể khiến tình trạng này trở nên nghiêm trọng thêm.
Phần lớn số chim được khám nghiệm cạn kiệt chất béo, dạ dày rỗng, lượng máu ít, suy thận, các cơ dùng để bay teo nhỏ, nhiều con còn có mô phổi bị kích ứng. Việc khám nghiệm giúp các nhà khoa học loại trừ khả năng chúng chết do chất độc, bệnh tật và ký sinh trùng.
"Có vẻ chim chết hàng loạt vì gầy yếu do đói. Rất khó để tìm ra nguyên nhân, nhưng xem xét thời tiết trong khoảng thời gian số chim này bỏ mạng, chúng tôi cho rằng có thể thời tiết buộc chúng di cư sớm, khi chưa thực sự sẵn sàng, hoặc thời tiết ảnh hưởng đến việc chúng tiếp cận nguồn thức ăn trong chuyến di cư", Jonathan Sleeman, giám đốc Trung tâm Sức khỏe Động vật hoang dã Quốc gia Mỹ, nói.
Nhiều chim di cư tới New Mexico trong tình trạng yếu ớt, một số thậm chí đã chuẩn bị chết đói, theo báo cáo từ Cơ quan Cá và Động vật hoang dã New Mexico. Bão mùa đông khác thường làm tình hình trở nên trầm trọng hơn, có khả năng khiến chim mất phương hướng và đâm vào các tòa nhà. Một số chim bị xe đâm, số khác hạ cánh xuống mặt đất và bỏ mạng vì lạnh giá, băng tuyết và động vật săn mồi.
Nhiều con chim tới vùng tây nam nước Mỹ trong tình trạng đói lả phần nào do hạn hán nghiêm trọng ảnh hưởng tới nơi này, theo nhà sinh thái Martha Desmond tại Đại học New Mexico. "Năm nay cực kỳ khô hạn, cây ra ít hạt và số lượng côn trùng cũng giảm", Desmond nói. Thức ăn ít đi khiến chim thiếu năng lượng dự trữ cần thiết để hoàn thành chuyến di cư vất vả.
Vài tháng qua, giới nghiên cứu lo ngại thảm họa cháy rừng ở California có thể khiến chim bay chệch đường, góp phần dẫn đến tình trạng chết hàng loạt. Tuy nhiên, các chuyên gia không tìm thấy dấu vết tổn thương nào do khói trong phổi của những con chim được khám nghiệm.
Jon Hayes, giám đốc chương trình Audubon Southwest, cho rằng chim đã chuyển hướng bay trước khi phổi bị tổn thương. Ông và Desmond nhận định, hạn hán và các hiện tượng thời tiết bất thường cho thấy nguyên nhân sâu xa của việc chim chết tập thể là biến đổi khí hậu.
Năm 2020 ghi nhận nhiều phát hiện khoa học phá kỷ lục thế giới như bụi sao 7 tỷ năm tuổi, chuyến bay dài nhất của loài chim hay động vật dài nhất thế giới.
Chuyến bay dài nhất của chim
Chim choắt mỏ thẳng đuôi vằn lập kỷ lục về chuyến bay liên tục dài nhất. Ảnh: Shutterstock.
Một con chim mỏ dài lông màu nâu đỏ phá kỷ lục thế giới dành cho chuyến bay liên tục không nghỉ dài nhất. Hôm 16/9, con chim choắt mỏ thẳng đuôi vằn đực (Limosa lapponica) có số hiệu 4BBRW khởi hành từ phía tây nam Alaska và bay 11 ngày liền tới New Zealand, vượt qua quãng đường 12.200 km. Kỷ lục trước đây thuộc về một con chim choắt mỏ thẳng đuôi vằn cái với hành trình 11.500 km trong 9 ngày vào năm 2007. Loài chim này vốn nổi tiếng với khả năng bay bền bỉ, nhưng kỷ lục của 4BBRW đặc biệt ấn tượng.
Động vật dài nhất thế giới
Siphonophore ở ngoài khơi Australia. Ảnh: ViệnSchmidt.
Trong lúc khám phá những hẻm núi dưới biển sâu ở ngoài khơi Australia, các nhà nghiên cứu bắt gặp một sinh vật hình dây siêu dài, có thể là động vật lớn nhất từng được phát hiện. Loài vật có tên siphonophore này dài 45 m, bao gồm nhiều cá thể nhỏ gọi là zooid. Mỗi zooid có cuộc sống độc lập nhưng luôn liên kết với zooid bên cạnh để thực hiện một chức năng của siphonophore.
Bức ảnh phơi sáng lâu nhất
Bức ảnh lập kỷ lục do Regina Valkenborgh chụp. Ảnh: Đại họcHertfordshire.
Lon bia, giấy ảnh và máy ảnh lỗ kim công nghệ thấp đã góp phần tạo ra bức ảnh ghi lại hành trình của Mặt Trời trên bầu trời mỗi ngày từ năm 2012. Đây có thể là bức ảnh phơi sáng dài nhất từng được tạo ra. Cách đây 8 năm, một sinh viên ở Đại học Hertfordshire đặt camera tự chế trên kính viễn vọng ở Đài quan sát Bayfordbury của trường đại học. "Tôi không có ý định chụp phơi sáng lâu như vậy nên rất bất ngờ khi nó có thể tồn tại lâu như vậy", Regina Valkenborgh, kỹ thuật viên ảnh ở Đại học Barnet và Southgate. Kết quả là bức ảnh hé lộ 2.953 vòm ánh sáng khi Mặt Trời mọc và lặn.
Con rùa cổ đại sống cách đây 8 triệu năm với chiếc mai đường kính 2,4 m có thể là rùa lớn nhất từng tồn tại. Nó thuộc loài Stupendemys geographicus, ngày nay đã tuyệt chủng, sống ở phía bắc Nam Mỹ trong thế Trung Tân, kéo dài từ 12 đến 5 triệu năm trước. Con rùa nặng khoảng 1.145 kg, gấp gần 100 lần họ hàng gần nhất còn sống ngày nay là rùa sông Amazon (Peltocephalus dumerilianus) và gấp đôi loài rùa lớn nhất hiện nay là rùa da (Dermochelys coriacea), theo báo cáo của các nhà nghiên cứu công bố hôm 12/2 trên tạp chí Science Advances.
Cặp sinh đôi cổ xưa nhất
Ngôi mộ của cặp song sinh cổ đại. Ảnh: OREA ÖAW.
Ngôi mộ hình oval 31.000 năm tuổi ở di chỉ Krems-Wachtberg, Áo, chứa hài cốt của cặp song sinh giống nhau cổ nhất thế giới. Ngôi mộ được phát hiện vào năm 2005 nhưng trong phân tích mới, các nhà nghiên cứu sử dụng ADN cổ đại để xác nhận hai đứa trẻ sơ sinh là cặp sinh đôi giống hệt nhau và chúng nhiều khả năng là anh em họ của đứa trẻ 3 tháng tuổi trong ngôi mộ gần đó. Một trong hai đứa trẻ chết không lâu sau khi chào đời trong khi đứa trẻ còn lại sống sót khoảng 50 ngày, theo nghiên cứu công bố hôm 6/11 trên tạp chí Communications Biology.
Tinh trùng cổ nhất
Phục dựng cá thể Myanmarcypris hui đực và cái đang giao phối. Ảnh: Dinghua Yang.
Bên trong một đĩa hổ phách khai quật ở mỏ đá phía bắc Myanmar, các nhà khoa học tìm thấy tinh trùng cổ nhất thế giới. Khối hổ phách chứa 39 con tôm hạt, một loài giáp xác. 31 con trong số đó thuộc một loài mới phát hiện gọi là Myanmarcypris hui. Bên trong một trong những cá thể M. hui cái trưởng thành, nhóm nghiên cứu phát hiện 4 quả trứng và một búi giống mỳ Ý được xác định là tinh trùng 100 triệu năm tuổi. Trước phát hiện này, tinh trùng cổ nhất có niên đại 100 triệu năm, đến từ kén sâu ở Nam Cực. Kết quả nghiên cứu được công bố hôm 16/9 trên tạp chí Proceedings of the Royal Academy B.
Vật liệu lâu đời nhất trên Trái Đất
Mẫu vật bụi sao trong thiên thạch Murchison. Ảnh: Janaína N. Ávila.
Bụi tìm thấy bên trong một thiên thạch lớn đâm vào Trái Đất cách đây nửa thế kỷ có niên đại 7 tỷ năm, được ghi nhận là vật liệu cổ nhất hành tinh. Loại bụi cổ đại này chứa các hạt với niên đại lớn hơn Mặt Trời, bắn vào vũ trụ từ những ngôi sao chết. Chúng tới Trái Đất do bám vào thiên thạch Murchison rơi xuống Australia năm 1969. Đây là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu phát hiện hạt bụi lớn tuổi hơn Mặt Trời trong mẫu đá trên Trái Đất. Trong nghiên cứu mới, nhóm chuyên gia phân tích mẫu vật từ Murchison, nghiền những mẩu nhỏ của thiên thạch và nhỏ thêm axit giúp phân hủy khoáng chất và silicate, để lại phần hạt cứng. Họ công bố phát hiện hôm 13/1 trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences.
Thiên nhiên không chỉ cung cấp cho con người nguồn thực phẩm dồi dào mà còn tạo cảm hứng cho những khám phá khoa học đáng kinh ngạc.
Ong ký sinh
Kim phẫu thuật ít xâm lấn lấy cảm hứng từ ong bắp cày ký sinh. Ảnh: Medicalxpress.
Loại bỏ khối u và các cục máu đông thông qua phẫu thuật xâm lấn tối thiểu có thể trở nên dễ dàng hơn nhờ một loại kim linh hoạt lấy cảm hứng từ loài ong bắp cày ký sinh, theo một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Frontiers in Bioengineering and Biotechnology trong tháng 9.
Những côn trùng đáng sợ này tiêm trứng của chúng vào bên trong cơ thể sống của vật chủ như sâu bướm thông qua một cơ quan siêu mỏng, được gọi là ovipositor, có cấu trúc giống như một chiếc kim rỗng với hệ thống lưỡi - rãnh chuyển động linh hoạt.
Cơ chế hoạt động của kim phẫu thuật mô phỏng chuyển động của ovipositor. Video: Sakes et al.
Các nhà khoa học từ Đại học Công nghệ Delft của Hà Lan đã nghiên cứu cơ chế chuyển động của hệ thống lưỡi - rãnh này và cách nó dùng lực ma sát đẩy trứng đi qua ovipositor để thiết kế một cây kim phẫu thuật siêu mỏng với hệ thống thanh trượt linh hoạt mô phỏng theo cơ quan đẻ trứng của ong bắp cày.
Nhóm nghiên cứu cho biết loại kim phẫu thuật mới có khả năng chạm tới các cơ quan khó tiếp cận của cơ thể để tiêm thuốc hoặc loại bỏ các khối u và cục máu đông, đồng thời giảm thiểu chấn thương và thời gian phục hồi của bệnh nhân.
Tơ nhện
Nhện tạo ra tơ để bắt con mồi nhưng giờ đây con người có thể sử dụng nó để chế tạo thấu kính quang học cho khả năng quan sát những loại virus không thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Trong một nghiên cứu xuất bản vào tháng 6 trên tạp chí Applied Physics, các nhà khoa học tại Đại học Tamkang và Yang-Ming của Đài Loan đã thu thập các sợi tơ mịn và được kéo đồng đều từ loài nhện chân dài Pholcus phalangioides để làm giá đỡ cho ống kính.
Thấu kinh quang học siêu nhỏ làm từ tơ nhện và nhựa thông. Ảnh: Cheng-Yang Liu.
Trong thí nghiệm, nhóm nghiên cứu phủ sáp lên tơ nhện, sau đó đổ nhựa thông lên. Khi cô đặc, nó hình thành một mái vòm và được nung trong lò cực tím để tạo ra thấu kính quang học.
Với kích thước nhỏ như một tế bào hồng cầu, thấu kính cho phép phóng đại hình ảnh của các vật thể ở quy mô nano như virus hoặc cấu trúc bên trong mô sinh học. Thiết bị được làm hoàn toàn từ vật liệu tự nhiên nên không độc hại với cơ thể.
Bọt biển
Theo một nghiên cứu được công bố trong tháng 9 trên tạp chí Nature Materials, một loài bọt biển (động vật thân lỗ) có mạng lưới cấu trúc phức tạp được tìm thấy dưới đáy Thái Bình Dương có thể nắm giữ chìa khóa cho những công trình kiến trúc vững chắc hơn và thiết kế tàu vũ trụ nhẹ hơn.
Sinh vật có tên khoa học là Euplectella aspergillum sở hữu cấu trúc khung xương hình ống được cấu thành từ silica với đặc tính nhẹ, cứng và bền hơn nhiều so với vật liệu nhân tạo. Ví dụ, một ống nhôm có chiều dài, độ dày và bán kính tương ứng với bọt biển cho độ cứng chỉ bằng 1/100.
"Chúng tôi đã nghiên cứu mối quan hệ cấu trúc - chức năng của xương bọt biển trong hơn 20 năm qua nhưng những sinh vật này vẫn tiếp tục mang đến những điều kinh ngạc", tác giả chính của nghiên cứu James Weaver từ Đại học Harvard chia sẻ.
Đối với một số người, sầu riêng là "vua của các loại trái cây" nhưng với nhiều người, nó khó ngửi đến mức bị cấm mang lên phương tiện công cộng hoặc phòng khách sạn. Một lý do khác khiến loại trái cây này trở nên đặc biệt là nó có tiềm năng ứng dụng trong sản xuất siêu tụ điện - thiết bị có khả năng lưu trữ một lượng lớn năng lượng trong một kích thước nhỏ.
Trong một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Energy Storage hồi đầu tháng 2, các nhà khoa học từ Đại học Sydney của Australia đã mô tả cách họ tạo ra vật liệu aerogel cực nhẹ và xốp từ các thành phần bỏ đi của trái sầu riêng.
Aerogel từ lâu đã được xem là vật liệu lý tưởng để sản xuất siêu tụ điện do những đặc tính lý hóa ưu việt của nó. Tuy nhiên, hầu hết quy trình sản xuất aerogel hiện nay đều rất tốn kém, cản trở ứng dụng của loại vật liệu này trong thực tế.
Trong thí nghiệm của Đại học Sydney, nhóm nghiên cứu đã đun nóng phần cùi sầu riêng ở nhiệt độ cao sau đó làm lạnh đột ngột để tổng hợp nên aerogel chứa đầy chất điện phân. Vật liệu sau đó trở thành một phần quan trọng của siêu tụ điện. Với khả năng sạc và xả năng lượng nhanh hơn các loại pin hiện nay, chúng có tiềm năng ứng dụng lớn trong sản xuất thiết bị điện tử như điện thoại và máy tính xách tay.
Tre
Tre được xử lý bằng vi sóng và loại bỏ một phần lignin cho độ bền chắc cao hơn. Ảnh: Phys.
Tre từ lâu đã được sử dụng như một loại vật liệu xây dựng đa năng, nhưng làm thế nào để nó đủ vững chắc để thay thế bê tông, cốt thép trong các công trình xây dựng hiện nay? Trong một báo cáo trên tạp chí ACS Nano vào tháng 5, các chuyên gia từ Viện nghiên cứu sinh học Biomimicry của Mỹ cho biết đã tìm ra câu trả lời.
Bằng cách loại bỏ một phần lignin - chất hữu cơ hình thành mô gỗ - và sấy tre bằng vi sóng, các nhà khoa học cho biết độ bền chắc của nó đã tăng lên gần gấp đôi.
Khám phá mới có thể làm tăng thêm tính ứng dụng của tre trong cuộc sống như một loại vật liệu xây dựng nhẹ, bền vững và tái tạo nhanh, thay thế cho các vật liệu gây ô nhiễm.
MỹNhờ công nghệ AI, trang trại thẳng đứng của công ty Plenty cho năng suất tương đương trang trại truyền thống với diện tích lớn gấp 300 lần.
Các loại rau tại trang trại của Plenty. Ảnh: Plenty.
Nate Storey, nhà đồng sáng lập công ty khởi nghiệp công nghệ nông nghiệp Plenty ở San Francisco, Mỹ, xây dựng các trang trại thẳng đứng sử dụng AI để kiểm soát môi trường sinh trưởng của cây trồng, thu hút 400 triệu USD vốn đầu tư từ cựu chủ tịch Google Eric Schmidt, giám đốc Amazon Jeff Bezos và SoftBank.
Những trang trại thẳng đứng của Plenty chỉ chiếm diện tích chưa tới một hecta nhưng cho sản lượng hoa quả và rau củ tương đương trang trại rộng 291 hecta. Các robot AI sẽ kiểm soát điều kiện ánh sáng, nhiệt độ và lượng nước tưới tiêu. Ánh sáng Mặt Trời được mô phỏng bằng bảng đèn LED, vì vậy cây trồng có thể sinh trưởng trong điều kiện tối ưu 24/7. Nước được tái chế và nước bốc hơi được thu hồi lại nên không gây lãng phí. Mô hình trang trại thông minh này hoạt động hiệu quả đến mức sử dụng ít hơn 99% đất và 95% nước so với trang trại thông thường.
"Hãy nghĩ đến một trang trại rộng 607 hecta. Giờ hãy tưởng tượng dồn tất cả vào một cửa hàng rau củ, nhưng sản lượng cao gấp 350 lần. Đó chính là tính hiệu quả", Storey cho biết.
Các dãy cây trồng cho sản lượng trên mỗi hecta cao gấp 400 lần so với trang trại truyền thống. AI theo dõi mô hình sinh trưởng và thường xuyên điều chỉnh những yếu tố môi trường như ánh sáng, nhiệt độ và nước để đảm bảo sản lượng cao và tiết kiệm chi phí nhất.
Trong thời kỳ sản xuất nông nghiệp bị gián đoạn bởi dịch bệnh, cháy rừng và mưa bão, phương pháp của Plenty góp phần đảm bảo sự ổn định của chuỗi thức ăn trong tương lai. Theo công ty, trang trại thẳng đứng không bị ảnh hưởng bởi thời tiết, mùa trong năm, thời gian, khoảng cách, sâu bệnh, thiên tai và khí hậu. Các vụ mùa cũng không sử dụng thuốc diệt cỏ hoặc thuốc trừ sâu, và không phải sản phẩm biến đổi gene.
Plenty sẽ cung cấp sản phẩm cho 400 cửa hàng ở California. Công ty cho biết bao bì đóng gói của họ được thiết kế để giữ cho rau củ quả tươi lâu hơn và có thể tái chế 100%. Một số loại rau củ trồng ở trang trại bao gồm rau diếp, rau cải lông, cải chíp, cải mizuna và cải kale.
MỹCông ty Boston Dynamics chia sẻ video mới nhất ghi lại khoảnh khắc dàn robot nhún nhảy theo điệu nhạc Do You Love Me của nhóm Contours.
Những robot nhún nhảy theo bài hát. Video: Boston Dynamics.
Trong video kéo dài 2 phút 53 giây, những con robot bao gồm robot hình người Atlas, chó robot Spot và robot vận chuyển hàng Handle lắc lư, uốn éo và thậm chí biểu diễn động tác bổ khoai tây theo điệu nhạc của ca khúc nổi tiếng năm 1962, thu hút hơn 470.000 lượt xem từ tối hôm 29/12. Phần lớn người xem đều tỏ ra ấn tượng với khả năng vận động của dàn robot, một số thậm chí khen ngợi chúng nhảy tốt hơn cả con người. Elon Musk, giám đốc điều hành SpaceX và Tesla, cũng bày tỏ sự kinh ngạc sau khi xem clip và chia sẻ niềm hào hứng trên mạng Twitter. "Đây không phải là kỹ xảo", tỷ phú công nghệ bình luận.
Boston Dynamics gây chú ý từ khi đi vào hoạt động năm 2009, cho ra đời Atlas vào năm 2013 và mẫu Spot Classic vào năm 2015. Từ sau đó, công ty liên tục phát triển những mẩu robot sinh động và bền khỏe để phục vụ ngành công nghiệp thương mại. Nghiên cứu của Boston Dynamics tập trung vào tăng cường độ bền bỉ, linh hoạt và khả năng đứng trên 2 hoặc 4 chân cho robot.
Theo công ty, robot Atlas có độ linh động cao, được thiết kế để làm việc ngoài trời hoặc địa hình gồ ghề. Atlas cao 145 cm và nặng hơn 75 kg. Con robot hình người đi bằng 2 chân, cho phép cánh tay tự do nâng, vận chuyển và thao tác với các đồ vật trong môi trường. Boston Dynamics từng chia sẻ nhiều video ghi hình kỹ sư đập gậy kim loại vào Atlas để kiểm tra độ cân bằng của nó hoặc cảnh con robot chơi môn parkour. Atlas còn thể hiện khả năng tập thể dục dụng cụ, nhưng đây là lần đầu tiên nó khoe những bước nhảy.
Trái với Atlas, chó robot Spot không quá xa lạ với hoạt động nhún nhảy. Ngoài tài lắc lư, Spot còn giúp các bác sĩ chiến đấu với nCoV và tuần tra cơ sở thử nghiệm của Musk ở Boca Chica, Texas.
Robot cuối cùng tên Handle có thể đứng cân bằng trên 2 bánh xe trong lúc nâng các hộp và kệ hàng ở nhà máy. Trong khi Atlas và Handle còn ở dạng nguyên mẫu, Spot đã được bán ra thị trường.
PhápDự án cầu đi bộ mới tại Paris sẽ kết hợp trồng rau, cây ăn quả với sản xuất năng lượng sạch nhờ pin mặt trời và turbine gió.
Thiết kế cầu đi bộ xanh tại Paris. Ảnh: Vincent Callebaut Architectures.
Công ty của kiến trúc sư Vincent Callebaut đưa ra dự án xây cầu đi bộ xanh Green Line trồng khoảng 20.000 cây ở Paris, New Atlas hôm 30/12 đưa tin. Cầu sẽ có diện tích lớn phục vụ việc trồng rau quả, đồng thời tích hợp những công nghệ bền vững như điện mặt trời và điện gió.
Green Line sẽ kết nối quận 12 và 13 của Paris, giúp người đi bộ dễ dàng qua lại giữa hai nơi này. Thiết kế tổng thể của cây cầu lấy cảm hứng từ xương cá, tầng trên dài 220 m trong khi vòm cong bên dưới dài 160 m.
Ngoài lối đi bộ, Green Line còn có khoảng 3.500 m2 vườn rau và cây ăn quả. Bờ sông bên dưới cũng sẽ có thêm 8.500 m2 vườn cây. Tổng cộng, Green Line cho thu hoạch 87,5 tấn nông sản mỗi năm, gồm cải xoăn, cải cầu vồng, măng tây, đậu Hà Lan, việt quất và nhiều rau củ khác, Callebaut cho biết.
Dự án của Callebaut cũng bao gồm việc sản xuất năng lượng sạch. Các tấm pin mặt trời trên cầu có thể tạo ra điện và nước nóng. Ngoài ra, dự án còn lắp đặt 56 turbine gió và hệ thống biogas tận dụng những phần không ăn được của cây để tạo ra năng lượng. Dòng sông sẽ đóng vai trò như một phương tiện tản nhiệt. Trong khi đó, năng lượng thừa sẽ được chuyển tới các tòa nhà xung quanh.
MỹPhương pháp thu hồi tên lửa mới thay vì dùng càng đáp sẽ giúp SpaceX tiết kiệm chi phí, giảm trọng lượng và rút ngắn thời gian tái sử dụng.
Mô phỏng tên lửa Super Heavy cất cánh. Ảnh: SpaceX.
SpaceX sẽ thử một phương pháp khác biệt để hạ cánh tầng đẩy tên lửa tái sử dụng trong tương lai, theo nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành công ty Elon Musk. Công ty này sẽ thử nghiệm thu hồi động cơ đẩy hạng nặng đang trong quá trình phát triển bằng cánh tay từ tháp phóng, vốn dùng để giữ cân bằng trong phương tiện bay trong thời gian chuẩn bị trước khi cất cánh. Tầng đẩy tên lửa Falcon 9 hiện nay quay trở lại Trái Đất và hạ cánh bằng càng đáp tích hợp. Nhưng đối với Super Heavy, mục tiêu của SpaceX là không lắp chân ở mẫu tên lửa lớn hơn.
Quá trình phóng Super Heavy sẽ bao gồm sử dụng động cơ để kiểm soát tốc độ hạ cánh, sử dụng cánh tà dạng lưới trên thân chính để kiểm soát phương hướng trong lúc bay. Tháp phóng sẽ "bắt" tầng đẩy bằng cách móc vào phương tiện trước khi tiếp đất. Lợi ích chung của phương pháp đòi hỏi thao tác với độ chính xác cao này là SpaceX có thể tiết kiệm chi phí đồng thời giảm bớt trọng lượng bằng cách bỏ càng đáp.
Musk chia sẻ một lợi ích tiềm năng khác của cách thu hồi mới là SpaceX có thể tái sử dụng tầng đẩy Super Heavy ngay lập tức. Tên lửa sẽ sẵn sàng bay trở lại với khối hàng mới và tầng trên (bao gồm Starship, tàu vũ trụ mà SpaceX đang phát triển và thử nghiệm) trong chưa đầy một giờ.
Mục tiêu với Starship và Super Heavy là tạo ra phương tiện phóng có thể tái sử dụng nhiều hơn hệ thống Falcon 9 và Falcon Heavy hiện nay. Musk muốn dùng Starship cho các chuyến bay thường xuyên giữa các địa điểm trên Trái Đất, nhiệm vụ trên quỹ đạo và bay quãng đường dài tới Mặt Trăng và sao Hỏa. Việc thuộc địa hóa sao Hỏa và định cư liên tục trên hành tinh này đòi hỏi tái sử dụng nhanh tên lửa Super Heavy.
Hiện nay, nguyên mẫu Starship đang được chế tạo và thử nghiệm tại Boca Chica, Texas, nơi SpaceX bay thử các phiên bản trong suốt năm qua. Công ty cũng đang phát triển các bộ phận của tầng đẩy Super Heavy. Musk cho biết SpaceX dự định bắt đầu bay thử nghiệm bộ phận của hệ thống phóng trong vài tháng tới.
Nhiệt độ trung bình tại Pháp trong năm 2020 cao hơn 0,1°C so với kỷ lục năm 2018, cơ quan thời tiết Météo-France hôm 29/12 cho biết.
Nhiều khu vực của Pháp đang trải qua những giờ cuối cùng của năm 2020 trong tuyết, nhưng bất chấp thời tiết lạnh giá này, nhiệt độ trung bình toàn quốc trong năm qua đã thiết lập một kỷ lục mới như là năm nóng nhất kể từ khi các cuộc khảo sát được tiến hành vào năm 1900.
Theo báo cáo của cơ quan thời tiết Météo-France trên Twitter, nhiệt độ trung bình tại quốc gia Tây Âu này đạt 14°C trong năm 2020, phá vỡ kỷ lục 13,9°C được thiết lập vào năm 2018.
Người dân Paris tránh nóng tại Đài phun nước Trocadero bên cạnh Tháp Eiffel. Ảnh: Earth.
Sự gia tăng nhiệt độ ở Pháp là biểu hiện của xu hướng nóng lên toàn cầu. Trong báo cáo tạm thời về biến đổi khí hậu hôm 2/12, Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) xếp 2020 là một trong ba năm nóng nhất lịch sử, bên cạnh 2016 và 2019, với nhiệt độ trung bình toàn cầu cao hơn 1,2°C so với thời kỳ tiền công nghiệp.
Đầu năm nay, Pháp đã trải qua tháng Hai nóng thứ hai trong lịch sử, tiếp đó là hai đợt nắng nóng kéo dài bất thường từ cuối tháng 7 đến giữa tháng 8 và một đợt nắng nóng muộn trong tháng 9 với mức nhiệt kỷ lục 23,4°C được ghi nhận vào ngày 14 và 18/9.
"Với tốc độ nóng lên toàn cầu như hiện nay, kỷ lục mới gần như chắc chắn sẽ bị vượt qua trong những năm tiếp theo của thập kỷ", nhà khí hậu học thế giới Jean Jouzel dự đoán.
Tòa án liên bang ở Florida, Mỹ, đã bác bỏ cáo buộc của Apple đối với công ty nghiên cứu bảo mật Corellium. Apple đã cáo buộc phần mềm của công ty vi phạm luật bản quyền, đồng thời cho rằng phần mềm này có thể giúp các nhà nghiên cứu bảo mật tìm ra các khiếm khuyết và lỗ hổng bảo mật trong các sản phẩm của Apple.
Công ty Corellium thành lập vào năm 2017 do Chris Wade và Amanda Gorton đồng sáng lập. Đây được coi là bước đột phá trong cộng đồng nghiên cứu bảo mật vì phần mềm do công ty phát triển cho phép người dùng chạy iPhone "ảo" trên màn hình nền. Phần mềm của Corellium không sử dụng iPhone vật lý để phân tích hệ điều hành di động iOS của Apple, mà đơn giản hóa quy trình.
Theo thẩm phán Rodney Smith – người phụ trách vụ kiện, đã phán quyết rằng việc sử dụng iPhone ảo của Corellium không vi phạm bản quyền, một phần vì phần mềm này được thiết kế để giúp cải thiện sự an toàn của tất cả người dùng iPhone. Corellium cũng không tạo ra các sản phẩm tiêu dùng cạnh tranh với iPhone mà chỉ cung cấp một công cụ nghiên cứu mà chỉ một số ít người dùng sẽ sử dụng.
Thẩm phán đã viết trong phán quyết của mình rằng: "Corellium thực hiện một số thay đổi đối với iOS và kết hợp mã của riêng mình để tạo ra một sản phẩm phục vụ mục đích biến đổi. Do đó, động lực lợi nhuận của Corellium không làm suy yếu biện pháp bảo vệ sử dụng hợp lý của nó, đặc biệt là xem xét lợi ích công cộng của sản phẩm."
Tuy nhiên, Apple vẫn chưa đưa ra bất cứ bình luận nào cho sự việc này. Trước đó công ty đã lập luận rằng nếu sản phẩm của Corellium rơi vào tay kẻ xấu, nó có thể mang lại rủi ro, vì các lỗ hổng bảo mật mà Corellium phát hiện có thể được sử dụng để tấn công iPhone. Bên cạnh đó, Apple cũng cáo buộc rằng Corellium đã bán sản phẩm của mình một cách vô đạo đức, nhưng sau đó đã phủ nhận cáo buộc này.
Thẩm phán Rodney Smith cũng cho rằng những lập luận nêu trên của Apple là "khó hiểu và thậm chí là hơi thiếu chân thành." Ông chỉ ra rằng Corellium đã sử dụng quy trình đánh giá trước khi bán sản phẩm.
Phán quyết này của thẩm phán Smith đã khiến một vài luật sư cảm thấy bất ngờ, bởi vì trong lịch sử, các công ty như Apple thường thắng trong các vụ kiện bản quyền. Tuy nhiên, trong năm qua, khi Quốc hội Mỹ và các cơ quan quản lý mở nhiều cuộc điều tra về hành vi của ngành công nghệ, các gã khổng lồ công nghệ đã phải đối mặt với sự giám sát ngày càng nghiêm ngặt. Giám đốc điều hành của Google, Facebook, Apple và Amazon đã buộc phải điều trần trước Quốc hội vì các công ty này bị nghi ngờ có hành vi chống cạnh tranh. Hiện Google và Facebook cũng đang phải đối mặt với các cáo buộc từ các nhà quản lý và luật sư trong nước.
Trong trường hợp này, để bảo vệ mình, Apple tuyên bố rằng sự an toàn cũng như quyền riêng tư của khách hàng là mối quan tâm hàng đầu của hãng.
Đối với phán quyết của thẩm phán Smith, nhiều học viên trong cộng đồng nghiên cứu bảo mật lại bày tỏ sự đánh giá cao với quyết định này.
Hồ sơ tòa án cho thấy vào năm 2018 Apple đã cố gắng mua lại Corellium, nhưng các cuộc đàm phán mua lại giữa hai bên bị đình trệ. Sau đó, Apple đã kiện công ty vào năm ngoái, cho rằng iPhone ảo của họ đã vi phạm luật bản quyền. Nhưng trên thực tế, iPhone ảo chỉ chứa các chức năng cơ bản cần thiết cho việc nghiên cứu bảo mật. Apple cũng cáo buộc Corellium đã phá vỡ các biện pháp bảo mật của công ty khi phát triển phần mềm này và do đó đã vi phạm Đạo luật Bản quyền Thiên niên kỷ Kỹ thuật số (DMCA).
Và trong phán quyết hôm 29/12, thẩm phán Rodney Smith đã bác bỏ cáo buộc của Apple đối với công ty nghiên cứu bảo mật Corellium. Cuối tuần trước, Forbes vừa vinh danh Corellium là sản phẩm an ninh mạng tốt nhất trong năm.
NgaCác nhà nghiên cứu phát hiện xác tê giác lông xoăn khoảng 3 - 4 năm tuổi nguyên vẹn tới 80% ở lớp đất đóng băng thuộc Yakutia.
Con tê giác có thể chết do đuối nước. Ảnh: Valery Plotnikov.
Con tê giác chưa trưởng thành với bộ lông dày màu hạt dẻ và chiếc sừng, được phát hiện hồi giữa tháng 8/2020 trong lớp đất đóng băng vĩnh cửu ven sông Tirekhtyakh ở quận Abyisky ulus của Cộng hòa Sakha hay còn gọi là Yakutia. Xác con vật vẫn nằm ở Yakutia trong lúc chờ những con đường băng hình thành để chuyển tới các nhà nghiên cứu ở thủ phủ Yakutsk. Đây là xác tê giác lông xoăn nhỏ tuổi nguyên vẹn nhất từng được tìm thấy tại Yakutia với nhiều cơ quan nội tạng, bao gồm răng, một phần ruột, khối mỡ và mô sau hàng chục nghìn năm nằm trong lớp đất đóng băng.
Theo tiến sĩ Valery Plotnikov đến từ Viện Hàn lâm Khoa học, người đầu tiên mô tả phát hiện, con tê giác non khoảng 3 - 4 tuổi và đã tách khỏi mẹ khi chết. Nhiều khả năng nó bị chết đuối. Nhóm nghiên cứu vẫn chưa biết rõ giới tính của con vật. Họ đang chờ kết quả phân tích đồng vị phóng xạ carbon để xác định thời điểm nó sinh sống. Plotnikov và cộng sự ước tính nó sống cách đây 20.000 - 50.000 năm. Con tê giác có lớp lông đệm ngắn và rất dày, chứng tỏ nó chết vào mùa hè.
Alexei Savvin, cư dân địa phương, tìm thấy xác con tê giác nguyên vẹn 80% gần khu vực khai quật Sasha, xác tê giác lông xoăn sơ sinh duy nhất trên thế giới hiện nay. Giới nghiên cứu xác nhận Sasha có niên đại 34.000 năm. Nó chết khi mới 7 tháng tuổi và có bộ lông màu vàng pha hồng dâu. Sasha cũng có hai mấu sừng. Hai con sư tử hang động non đã tuyệt chủng tên Boris và Sparta cũng được phát hiện ở quận Abyisky của Yakutia vào năm ngoái, gần sông Tirekhtyakh River.
"Chúng tôi đã biết tê giác lông xoăn có lớp lông rất dày bao phủ. Trước đây, chúng tôi chỉ có thể đánh giá loài này qua những bức tranh vẽ trên đá ở Pháp. Hiện nay, thông qua xem xét lớp lông, chúng tôi có thể kết luận chúng thích nghi đầy đủ với khí hậu lạnh từ khi còn rất nhỏ", tiến sĩ Plotnikov nói.
Sử dụng sóng siêu âm, các nhà khoa học thu được hàm lượng lentinan cao gấp 1,6 lần trong khi thời gian ngắn hơn 30 lần so với phương pháp truyền thống.
Nghiên cứu các công nghệ tách chiết hoạt chất, TS Nguyễn Đức Tiến và cộng sự Viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch tìm ra phương pháp để tách hàm lượng chất lentinan hỗ trợ điều trị bệnh ung thư nhờ sóng siêu âm từ nấm hương. "Phương pháp này cho hàm lượng lentinan cao gấp 1,6 lần và lượng chất khô hòa tan cũng cao gấp 2 lần trong khi thời gian trích ly giảm xuống khoảng 30 lần", TS Tiến nói.
Hệ thống tách chiết lentinan bằng sóng siêu âm dung tích 1.000 lít. Ảnh: Nhóm nghiên cứu.
TS Tiến cho biết, phương pháp sóng siêu âm để chiết xuất lentinan từ nấm hương đã được nhiều nước sử dụng, nhưng ở Việt Nam chưa phổ biển (thời điểm năm 2004 khi nhóm bắt đầu thực hiện nghiên cứu). Khi đó việc nhập ngoại một hệ thống máy móc giá thành cao không hề dễ dàng. Vì vậy, nhóm nghiên cứu đã mày mò thiết kế chế tạo hệ thống trích ly nhờ ứng dụng sóng siêu âm, phù hợp với chi phí và các yếu tố về thời gian, nhiệt độ, cường độ sóng, dung môi.
Công nghệ này giúp thu lượng lentinan đạt khoảng 5,4% và lượng chất khô khoảng 17% so với nguyên liệu đầu vào. Trong khi đó, theo phương pháp truyền thống ở nhiệt độ khoảng 98oC trong 180 phút, dịch trích ly thu được hàm lượng lentinan chỉ đạt 4% và lượng chất khô thu được 8%.
Để tách chiết lentinan, nhóm nghiên cứu chọn lọc nấm hương đạt chỉ tiêu an toàn thực phẩm, sau đó sấy khô với độ ẩm 9-12%. Nấm này được đưa vào nghiền nhỏ thành bột và đưa vào hệ thống trích ly bằng sóng siêu âm với tỷ lệ dung môi/nguyên liệu là 8/1 (lít/kg), nhiệt độ 65oC, trong 6 phút. Ở bước cuối, bã được tách, dịch thu được đưa vào tinh chế để thu chế phẩm hoạt chất lentinan.
Đối với bệnh nhân điều trị ung thư, việc sử dụng hợp chất lentinan giúp kìm hãm sự phát triển của các tế bào ung thư, tăng hiệu quả hóa trị, kéo dài thời gian sống. Vì vậy, việc tách chiết lentinan tại một số quốc gia trở thành một ngành công nghiệp có giá trị lên tới hàng trăm triệu USD.
Tại Việt Nam, nấm hương đa phần được sử dụng làm thực phẩm. Để chiết xuất các hoạt chất từ nấm, cách làm truyền thống là nghiền, khuấy trộn và dùng áp suất để phá vỡ tế bào chứa các hoạt chất bên trong. Tuy nhiên, phương pháp này có chi phí năng lượng cao, tốn thời gian, trong khi hàm lượng chất thu được trong dịch chiết không cao.
"Từ các nghiên cứu cơ bản cho đến ứng dụng, nhóm có thể trích ly một số hoạt chất trong các nấm, điển hình như lentinan từ nấm hương", ông nói và cho biết công nghệ này giúp loại nấm dồi dào ở Việt Nam có thể trở thành dược liệu trong thời gian tới.
Ngoài nấm hương, công nghệ có thể áp dụng cho nấm linh chi, nấm đầu khỉ. Sau khi nghiên cứu hoàn chỉnh công nghệ tách chiết này, nhóm nghiên cứu đã chuyển giao hệ thống cho doanh nghiệp với quy mô 1.000 lít hoạt chất chiết xuất mỗi mẻ. Bước tiếp theo, nhóm dự định nghiên cứu điều kiện nuôi trồng chăm bón như cơ chế ánh sáng, độ ẩm, thổ nhưỡng, thời gian thu hoạch để nấm có hoạt chất và hoạt tính sinh học cao nhất.
Theo Jon Prosser - người gần đây đưa ra nhiều dự đoán chính xác về các thiết bị di động chưa ra mắt, tiết lộ rằng mẫu iPhone đầu tiên sẽ có dạng gập vào trong với bản lề ở giữa tương tự Surface Duo của Microsoft. Thiết bị thứ hai sử dụng thiết kế vỏ sò giống Galaxy Z Flip hay Motorola Razr.
Theo đó, vỏ và bản lề của hai chiếc Iphone gập này đang được thử nghiệm độ bền tại nhà máy Foxconn ở Thâm Quyến.
Jon Prosser cũng cho biết IPhone gập sẽ được trang bị màn hình OLED do Samsung cung cấp. Tuy nhiên, Apple sẽ chỉ chọn một trong hai chiếc và giới thiệu vào tháng 9/2022.
Theo báo cáo từ Economic Daily, Apple đang xem xét nên sử dụng màn hình công nghệ OLED hay microLED cho smartphone mới của mình. Trong khi đó, theo GizChina nhận định, quyết định lựa chọn công nghệ màn hình có thể ảnh hưởng đến quy trình sản xuất của thiết bị gập. Trong khi, màn hình OLED dẻo đã khẳng định được chất lượng trên các model gập của Samsung hay Motorola thì microLED là một công nghệ màn hình mới nổi. Tuy microLED được cải tiến về độ sáng, khả năng hiển thị màu sắc, độ tương phản cao và tiết kiệm điện năng nhưng lại chưa từng được ứng dụng trên smartphone màn hình gập.
Cũng theo báo cáo, Apple đã gửi nguyên mẫu của iPhone gập đến hai đối tác gia công cho hãng là Foxconn và New Nikko. Foxconn sẽ chịu trách nhiệm lắp ráp chính, trong khi New Nikko đảm nhiệm quá trình sản xuất bản lề cho smartphone mới. Công ty này hiện đang là nhà sản xuất bản lề cho MacBook.
Bên cạnh đó, Apple cũng yêu cầu Foxconn kiểm tra kỹ độ bền, đặc biệt là khả năng gập trước khi đưa vào sản xuất. Macbook Pro được thử nghiệm đóng mở khoảng 20.000 - 30.000 lần, nhưng IPhone gập có thể đến 100.000 lần.
Trước đó, một số báo cáo cho thấy Apple đã lên kế hoạch đặt hàng "số lượng lớn" tấm nền OLED dẻo mới từ Samsung. Vài nguồn tin khác tiết lộ Apple đã thử nghiệm màn hình gập cho iPhone từ 2019 và sẽ tung ra thiết bị đầu tiên vào năm sau hoặc 2033.
Smartphone màn hình gập được dự đoán là một trong những xu hướng của thị trường điện thoại thông minh trong vài năm tới. Hãng nghiên cứu thị trường Strategy Analytics tin rằng smartphone gập có tốc độ phát triển nhanh nhất thị trường di động cao cấp trong thập kỷ tới, đồng thời dự đoán số lượng sản phẩm sẽ tăng từ 1 triệu chiếc trong 2019 lên 100 triệu chiếc vào 2025.
Sau cơn bão Bella, năng lượng gió lần đầu chiếm hơn một nửa lượng điện sản xuất hàng ngày ở Anh, tập đoàn Drax hôm 26/12 cho biết.
Thông tin được đưa ra ngay trước thềm COP26, hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu toàn cầu của Liên Hợp Quốc, dự kiến diễn ra tại Glasgow vào đầu năm tới. Chính phủ Anh muốn các trang trại điện gió ngoài khơi cung cấp ít nhất 1/3 sản lượng điện cho cả nước vào năm 2030 như một phần trong chiến lược đạt mức phát thải carbon bằng 0 vào năm 2050 để đáp ứng cam kết trong Hiệp định Paris.
Theo báo cáo của tập đoàn năng lượng Drax, tỷ lệ điện gió trong tổng sản lượng điện của Anh vào thứ Bảy tuần trước đạt 50,67%, vượt qua kỷ lục trước đó là 50% vào tháng 8. Sự tăng mạnh này là do tác động của cơn bão Bella.
Một trang trại điện gió ngoài khơi ở bờ biển Anh. Ảnh: AFP.
"Đây là lần đầu tiên gió cung cấp phần lớn năng lượng của đất nước trong suốt một ngày", Drax Group chia sẻ trong một bài đăng trên Twitter. "Anh đã trải qua một cuộc cách mạng năng lượng tái tạo trong thập kỷ qua với sự phát triển của năng lượng gió, sinh khối và điện mặt trời".
Chính phủ Anh cũng đặt năng lượng hạt nhân vào trọng tâm của chính sách năng lượng carbon thấp trong những thập kỷ tới.
Bộ phận Điều hành Hệ thống Điện (NGESO) của National Grid hôm 29/12 nhấn mạnh thêm rằng 2020 là một năm lịch sử đối với năng lượng tái tạo của Vương quốc Anh. Vào ngày lễ Giáng sinh, 25/12, tỷ lệ điện than trong tổng sản lượng điện của cả nước lần đầu tiên đạt mức 0.
"Năm 2020 là năm xanh nhất được ghi nhận đối với hệ thống điện của Anh, với cường độ carbon trung bình - thước đo lượng khí thải CO2 trên một đơn vị điện năng - đạt mức thấp kỷ lục", NGESO cho biết trong một tuyên bố.
Con sóc đỏ đực 5 năm tuổi hoàn thành nhiệm vụ sinh sản và được nghỉ ngơi, nhường chỗ cho con trai nó tiếp tục chương trình nhân giống.
Radish là cha của 12 con sóc. Ảnh: BPM Media.
Tổ chức bảo tồn động vật hoang dã Wildwood Escot ở Devon, Anh, mượn con sóc 5 tuổi tên Radish để tham gia chương trình nhân giống sóc đỏ, giúp đối phó tình trạng sụt giảm số lượng của loài này. Nó hoàn thành nhiệm vụ sau khi trở thành cha của 12 con non và được các nhân viên ở khu bảo tồn mệnh danh là "sóc siêu nhân giống". Giờ đây, nó đang được chuyển tới một khu bảo tồn động vật toàn con đực để nghỉ ngơi.
Thay thế Radish là con trai nó tên Bonsai. Bonsai sẽ tiếp tục truyền thống gia đình với một con sóc đỏ cái mới sắp đến Wildwood Escot từ vườn thú Welsh Mountain. Các nhân viên vườn thú cho biết đàn cháu của Radish sẽ được thả ở vùng thôn quê của Anh vào năm sau.
"Radish thực sự là một ngôi sao. Nó đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực bảo tồn nhằm tạo ra tổng cộng 12 nhóm cho chương trình thả sóc nhân giống. Chúng tôi rất tiếc khi phải để nó đi nhưng chắc chắn nó sẽ được nghỉ hưu", quản lý Ben Gregory chia sẻ.
Radish sẽ được thả ở khu chuồng trong rừng cây gỗ rộng rãi cùng với nhiều con đực khác tại cơ sở ở Kent của Wildwood Escot. Gregory giải thích họ bắt buộc phải chuyển Radish đi do cơ sở tại Devon nuôi toàn con cái.
Sóc đỏ từng là loài vật phổ biến ở Anh nhưng số lượng của chúng sụt giảm mạnh từ khi sóc xám châu Mỹ được đưa vào nước này trong thế kỷ 19.
Công ty vũ trụ của tỷ phú Elon Musk trong năm 2020 cứ trung bình hai tuần lại phóng thành công một nhiệm vụ không gian.
Chuyến bay thứ 100 của tên lửa Falcon 9. Video:SpaceX/SciNews.
Với tổng cộng 26 sứ mệnh trong năm 2020, SpaceX đã phá vỡ kỷ lục 21 vụ phóng trong một năm dương lịch do chính công ty thiết lập vào năm 2018, trong đó có nhiều cột mốc quan trọng như chuyến bay lần thứ 100 của dòng tên lửa đẩy tái sử dụng Falcon 9 hay nhiệm vụ không gian thành công thứ 100 nói chung của SpaceX.
Bên cạnh những con số thống kê ấn tượng, không thể không kể đến hai sứ mệnh chở phi hành gia NASA lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) - bao gồm Demo-2 vào ngày 30/5 và Crew-1 vào ngày 15/11 - bằng hệ thống tên lửa đẩy Falcon 9 và tàu Crew Dragon của SpaceX, đánh dấu chuyến bay chở người đầu tiên từ đất Mỹ sau 11 năm. Kể từ khi tàu con thoi Space Shuttle của NASA "về hưu" vào năm 2011, cơ quan này phải dựa vào tàu vũ trụ Soyuz của Nga để đưa phi hành gia lên ISS.
"Hôm nay đánh dấu một kỷ nguyên mới trong hành trình bay của con người khi chúng ta một lần nữa phóng thành công các phi hành gia lên ISS từ đất Mỹ và bằng tên lửa của Mỹ", Quản trị viên NASA Jim Bridenstine cho biết trong một tuyên bố ngay sau khi sứ mệnh Demo-2 kết thúc.
Tên lửa Falcon 9 của SpaceX chở phi hành gia NASA lên ISS trong sứ mệnh Demo-2. Video:SpaceX.
Ngoài hai chuyến bay chở người, SpaceX còn thực hiện thành công hai sứ mệnh không người lái khác lên ISS trong năm nay, bao gồm các chuyến bay tiếp tế chở hàng hóa và thiết bị khoa học vào tháng 3 và tháng 12.
Chiếm phần lớn các nhiệm vụ trong năm 2020 của SpaceX là dự án "chòm sao Starlink" với tổng cộng 14 lần phóng. Mỗi lần trong số đó đưa thành công 60 vệ tinh Internet lên quỹ đạo Trái Đất tầm thấp, nâng tổng số thiết bị hoạt động trên mạng lưới lên hơn 950 chiếc.
Mục tiêu của Elon Musk là đưa thêm hàng chục nghìn vệ tinh Starlink lên quỹ đạo để phủ sóng Internet tốc độ cao, băng thông rộng trên phạm vi toàn cầu. Tuy nhiên, SpaceX có thể sớm cung cấp dịch vụ mạng cho những khách hàng đầu tiên ở Bắc Mỹ. Dự án Starlink hiện đã bước vào giai đoạn thử nghiệm beta ở nhiều bang của Mỹ và Canada.
Tất cả 26 lần phóng trong năm 2020 đều sử dụng tên lửa đẩy Falcon 9 và có tới 23 lần trong đó, tầng một của tên lửa được thu hồi thành công để tái sử dụng trong những nhiệm vụ tiếp theo.
Nguyên mẫu SN8 của tàu Starship chuẩn bị cất cánh. Ảnh: SpaceX.
Một dự án quan trọng khác trong năm 2020 của SpaceX - dù không được liệt kê vào danh sách sứ mệnh không gian thành công - là các chuyến bay thử nghiệm của nguyên mẫu Starship - loại tàu vũ trụ có thể tái sử dụng hoàn toàn được thiết kế để đưa con người lên Mặt Trăng và sao Hỏa.
Bước tiến lớn nhất và ấn tượng nhất của loạt thử nghiệm này là chuyến bay vào ngày 10/12 khi nguyên mẫu SN8 hoàn thành mục tiêu bay cao 12,8 km nhưng phát nổ khi tiếp đất, điều đã được dự đoán từ trước.
SpaceX muốn Starship sớm đi vào hoạt động. Trong một tuyên bố gần đây, Musk tự tin rằng phương tiện này có thể đưa người đến sao Hỏa vào năm 2026 và giúp thiết lập sự hiện diện bền vững của các phi hành gia trên Mặt Trăng vào năm 2028.
Dã tràng dùng phần miệng tiến hóa đặc biệt để lọc thức ăn trong cát và vê cát đã dùng thành vô số viên tròn nhỏ trên bãi biển.
Dã tràng tạo ra những quả cầu cát trong lúc kiếm ăn. Video: Zefrank1.
Trên các bãi biển nhiệt đới ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, khi thủy triều xuống thấp, người dân địa phương có thể bắt gặp hàng triệu quả cầu cát nhỏ li ti. Đó là kết quả từ chiến thuật kiếm ăn độc đáo của dã tràng hay còn gọi là còng biển.
Dã tràng thuộc các chi Scopimera và Dotilla trong họ Dotillidae, bao gồm 59 loài. Loài vật này có cấu tạo miệng độc đáo, tiến hóa nhằm biến chúng thành chuyên gia giần sàng cát. Chúng thu thập cát từ bên trong một hang nhỏ và đưa qua miệng, sử dụng nước từ cơ thể để nặn cát thành hình cầu. Trong khi xử lý cát, giã tràng lọc những mẩu chất hữu cơ và tổ chức sống cực nhỏ trong cát.
Nặn quả cầu cát không phải việc dễ làm khi dã tràng thường xuyên bị những con chim đói mồi tấn công. Dù bộ xương ngoài có tác dụng ngụy trang tốt, chúng vẫn có thể bị phát hiện khi đang lăn quả cầu cát. Trong điều kiện đó, chúng di chuyển theo hình xoắn ốc và nhanh chóng rút về hang trung tâm nếu thấy bóng dáng kẻ săn mồi tới gần.
Dã tràng cũng tiến hóa những chiếc chân đặc biệt giúp chúng duy trì mực nước và thở trong khi dùng miệng lọc cát. Phần trên của chiếc chân giúp chúng hô hấp trên cạn trong khi lớp lông phủ quanh chân hút nước từ cát trong lúc con vật di chuyển. Nhờ đó, dã tràng luôn dự trữ đủ nước để nặn quả cầu cát.
Dã tràng vội vã kiếm ăn khi thủy triều thấp, nhưng khi nước bắt đầu xô tới, chúng phải tìm nơi phù hợp để ẩn náu. Chúng đào một chiếc hang nông và xây cấu trúc hình vòm giống nhà igloo bằng cát, bịt kín bằng cát ướt. Dã tràng sẽ ở trong đó bong bóng khí đó lúc thủy triều lên. Chờ thủy triều rút đi, chúng lại chui ra từ ngôi nhà hình vòm và tiếp tục vê cát.
