Thứ Sáu, 31 tháng 8, 2018
Thứ Năm, 30 tháng 8, 2018
Thứ Tư, 29 tháng 8, 2018
Nguyên Bộ trưởng Khoa học chỉ điểm khó Việt Nam tiếp cận 4.0
Trong chương trình kết nối đổi mới sáng tạo Việt vừa diễn ra, hơn 100 tài năng công nghệ trẻ người Việt trên thế giới về nước đã có nhiều đóng góp để Việt Nam tiếp cận cuộc cách mạng 4.0. TS Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ cũng chỉ ra những điểm bộn bề cần tháo gỡ.
- Từng ở vị trí tư lệnh ngành khoa học, công nghệ, ông nhìn nhận như thế nào về cơ hội của Việt Nam trước cuộc cách mạng công nghiệp 4.0?
- Tôi không thích nói nhiều về cách mạng công nghiệp 4.0. Lý do, tôi cảm nhận rõ nước mình đang ở đâu trong bối cảnh kinh tế quốc tế. Việt Nam chưa có nhận diện đầy đủ về 4.0 để có hành động cụ thể.
Việt Nam có cơ hội rất lớn nhưng đầu tiên phải xác định rõ mình đang ở đâu? Theo tôi, nền kinh tế Việt Nam đang ở giữa cách mạng công nghiệp 2.0 và 3.0. Một số lĩnh vực như viễn thông, CNTT, ngân hàng, hàng không... đã đạt trình độ tương đối hiện đại, nhưng cũng mới tiệm cận cách mạng 3.0.
Hệ thống quản lý xã hội và quản lý sản xuất vẫn chậm đổi mới, ảnh hưởng nặng nề của cơ chế quản lý cũ, chưa bắt kịp xu hướng hội nhập quốc tế.
Như vậy, để thực hiện cách mạng 4.0, trước hết các nhà quản lý cần có tư duy 4.0. Nghĩa là phải hiểu rõ, hiểu đúng nội dung của cách mạng này, từ đó xác định chiến lược phát triển quốc gia, lựa chọn được những ngành, lĩnh vực có thế mạnh, xác định thứ tự ưu tiên và vấn đề trọng điểm để thực hiện.
![]() |
TS Nguyễn Quân. Ảnh: Loan Lê. |
- Theo ông, lĩnh vực nào cần ưu tiên?
- Tôi cho rằng trước mắt cần tập trung CNTT (phần mềm, trí tuệ nhân tạo, bigdata, blockchain, internet vạn vật...). Lĩnh vực này chủ yếu phụ thuộc vào chất xám, không đòi hỏi quá nhiều vốn đầu tư, mà trí tuệ của người Việt chắc chắn không thua kém các quốc gia khác.
Thứ hai là công nghệ sinh học theo hướng thông minh, ứng dụng trong y tế và nông nghiệp. Việt Nam có dân số đứng thứ 13 thế giới, nhu cầu bảo vệ sức khỏe nhân dân rất lớn. Cả hai ngành này đều có nhu cầu đột phá về công nghệ.
Bên cạnh đó, với mục tiêu trở thành một nước công nghiệp, nhà nước cần đầu tư khôi phục ngành cơ khí chế tạo và vật liệu. Không có quốc gia công nghiệp nào lại không phát triển mạnh hai ngành này.
Muốn công nghiệp hóa phải tự chủ nguồn nguyên liệu cho công nghiệp, nhất là một số vật liệu thiết yếu cho nền kinh tế như vật liệu hợp kim, chịu nhiệt, bán dẫn, polyme... Tiếp đến là năng lực chế tạo máy cái cho nền kinh tế, nhất là robot, phương tiện vận tải, máy móc, thiết bị siêu trường siêu trọng...
- Theo ông đâu là rào cản khiến các ngành khó bứt phá?
- Tôi nghĩ vẫn còn nhiều rào cản trong tổ chức thực hiện. Nghị quyết Trung ương số 20, Luật Khoa học và Công nghệ 2013 và các văn bản hướng dẫn đã có, nhưng hệ thống vận hành chưa thực sự theo cơ chế thị trường và chưa tiệm cận với thông lệ quốc tế. Còn rất nhiều vướng mắc ở 3 trụ cột cần đổi mới: phương thức đầu tư; cơ chế tài chính và chính sách trọng dụng nhân lực khoa học.
Hiện đầu tư cho khoa học công nghệ ở nước ta chủ yếu vẫn từ ngân sách nhà nước, chưa có biện pháp quyết liệt huy động đầu tư của xã hội nên mới đạt bình quân khoảng 20 USD/người/năm (khoảng 2 tỷ USD/năm). Các nước phát triển con số này là 500-1.000 USD/người/năm.
Thiếu vốn đầu tư, có giải pháp khả thi cho vấn đề này nhưng không được các cơ quan chức năng thực hiện quyết liệt. Ví dụ Luật Khoa học và Công nghệ 2013 và Nghị định 95/2014 đã quy định doanh nghiệp nhà nước phải dành tối thiểu 3%, tối đa 10% lợi nhuận trước thuế hàng năm để đầu tư cho khoa học công nghệ.
Chỉ cần trên 100 tập đoàn, tổng công ty nhà nước thực hiện nghiêm quy định này, mỗi năm vốn đầu tư cho khoa học công nghệ của các doanh nghiệp đã có thể gấp đôi nguồn vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước. Thế nhưng chỉ vài tập đoàn lớn như Viettel, dầu khí... thực hiện. Các doanh nghiệp nhà nước khác hầu như không thực hiện mà cũng chưa thấy cơ quan nào kiểm tra, xử lý.
- Ông có thể nói rõ về những nút thắt cần tháo gỡ?
- Những nút thắt không mới. Hiện cơ chế tài chính đối xử với các đề tài, dự án công nghệ như với xây dựng cơ bản theo kiểu xây kế hoạch trước hàng năm, định mức thấp và lạc hậu, cấp tiền chậm, quyết toán theo năm tài chính...
Cơ chế đặt hàng lỏng lẻo nên sản phẩm nghiên cứu không tìm được địa chỉ ứng dụng hoặc không ai đầu tư tiếp. Quỹ phát triển khoa học công nghệ của doanh nghiệp cũng bị kiểm soát như sử dụng 100% vốn ngân sách.
Ngay cả cơ chế khoán chi trong nghiên cứu đã được 2 bộ Tài chính, Khoa học và Công nghệ ban hành cũng chưa áp dụng rộng rãi.
Việc thu hút trọng dụng cán bộ khoa học dù đã có chính sách, văn bản hướng dẫn tại Nghị định 40/2014 nhưng gần như chưa vào cuộc sống. Cả 3 đối tượng (nhà khoa học đầu ngành, nhà khoa học chủ trì nhiệm vụ của quốc gia và nhà khoa học trẻ tài năng) đều chưa được hưởng ưu đãi của nhà nước theo quy định.
Sự bứt phá này mới được một vài tập đoàn tư nhân triển khai với cơ chế thông thoáng, đãi ngộ xứng đáng để các nhà khoa học công nghệ sáng tạo, cống hiến. Lý do là họ có khát vọng và đích đến cụ thể.
Chính vì vậy, theo tôi để nắm bắt được thời cơ 4.0 đưa đất nước đi lên, yêu cầu cấp bách là phải hành động, tháo gỡ ngay rào cản ở ba trụ cột này.
Để làm được, người quản lý phải có tư duy như doanh nghiệp: coi trọng kết quả, hiệu quả, không nên chỉ tập trung quản lý đầu vào và quá trình làm sản phẩm khoa học công nghệ theo kiểu áp các quy định, quy trình, thủ tục...
Ông Trần Đặng Minh Trí, đồng sáng lập Công ty Harrison AI, Australia: "Thách thức lớn nhất của chúng ta trong cuộc cách mạng 4.0 là phải có nền tảng tốt. Đó là nền tảng pháp lý về sở hữu trí tuệ và dữ liệu. Thực tế dữ liệu của Việt Nam lớn nhưng còn phân mảnh và không có quy chuẩn. Vì vậy chúng ta cần xây dựng nền tảng dữ liệu chuẩn. Những tập đoàn lớn như FPT, Viettel, VNPT, Vingroup... với tiềm lực lớn rất có khả năng làm việc này. Tôi hi vọng được hợp tác với những tập đoàn lớn như vậy để xây dựng giải pháp lớn dựa trên nền tảng đang xây dựng".
GS Nghiêm Đức Long, Giám đốc Trung tâm công nghệ nước, Đại học Công nghệ Sydney, Australia: Với tiềm lực còn có hạn của một quốc gia đang phát triển, nên chúng ta cần phải tập trung vào những sản phẩm, vấn đề đặc thù của Việt Nam, sau đó là những sản phẩm đặc thù cho các nước đang phát triển.
Ví dụ trong chuyên ngành xử lý nước, ở các quốc gia phát triển việc xử lý nước thường cục bộ, bởi hệ thống được xây dựng và hoàn thiện từ rất lâu. Ở Việt Nam thường xây thành phố, xây hạ tầng cơ sở trước rồi mới tính đến chuyện xử lý nước. Do vậy, nếu áp dụng hệ thống xử lý nước của các nước phát triển là không phù hợp. Điều đó đòi hỏi các nhà khoa học phải nghiên cứu để nội địa hóa, biến hệ thống đó thành hệ thống đặc thù cho các nước đang phát triển và đặc thù cho Việt Nam.
Kiến Quốc
Click help me: new action movies 2016 - new horror movies 2016 - new sci fi movies 2016 - new comedy movies 2016 - new martial arts movies - new drama movies - new adventure movies - new romance movies 2016
Thứ Ba, 28 tháng 8, 2018
Thứ Hai, 27 tháng 8, 2018
Chủ Nhật, 26 tháng 8, 2018
Thứ Bảy, 25 tháng 8, 2018
Thung lũng hình thành do đâu?
[unable to retrieve full-text content]

Tôi băn khoăn không biết vì sao lại có các thung lũng mức độ nông, sâu khác nhau. Điều gì tác động khiến mặt đất đang phẳng lại trũng như vậy? (Hoan)
Click help me: new action movies 2016 - new horror movies 2016 - new sci fi movies 2016 - new comedy movies 2016 - new martial arts movies - new drama movies - new adventure movies - new romance movies 2016
Thứ Sáu, 24 tháng 8, 2018
Chuyên gia Cộng hòa Séc giúp Việt Nam xử lý nước ô nhiễm
TS Jaromir dẫn đầu nhóm chuyên gia của Cộng hòa Séc sẽ hỗ trợ Học viện Nông nghiệp Việt Nam nghiên cứu và thử nghiệm các chất xúc tác hỗn hợp qua dự án nghiên cứu phát triển vật liệu xúc tác quang dạng nổi ứng dụng xử lý nước ô nhiễm tại Việt Nam.
Khi tìm ra chất thử nghiệm thành công, nhóm sẽ xây dựng các mô hình xử lý nước bị ô nhiễm dưới điều kiện thực tế tại Việt Nam. Chất có khả năng khử độc các chất ô nhiễm hữu cơ, đảm bảo giá thành rẻ và dễ dàng sản xuất ở quy mô công nghiệp.
Đề tài được triển khai từ năm 2018, hoàn thành vào năm 2019. Trong 2 năm, các chuyên gia sẽ thực hiện thí nghiệm tạo ra vật liệu xúc tác quang dạng nổi từ nguồn nguyên liệu giá rẻ và hiệu quả trong xử lý nước ô nhiễm các chất hữu cơ. Nhóm nghiên cứu cũng xây dựng quy trình sản xuất quy mô công nghiệp để ứng dụng vào xử lý nước ô nhiễm.
![]() |
Nguồn nước ở Việt Nam nhiều nơi bị ô nhiễm nghiêm trọng. Ảnh: TL. |
TS Jaromir có nhiều nghiên cứu ứng dụng quang xúc tác và điều chế các hạt nano bán dẫn, sử dụng làm tiền chất của vật liệu xúc tác quang dạng nổi với khả năng hấp phụ tổng hợp. Đây là những chất có khả năng biến thành chất oxy hóa cực mạnh khi có sự chiếu sáng của ánh sáng mặt trời.
Việt Nam có hơn 2.360 con sông, suối dài hơn 10 km và hàng nghìn hồ, ao. Hiện nhiều nguồn nước bị suy thoái và phá hủy nghiêm trọng do khai thác quá mức và bị ô nhiễm với mức độ khác nhau.
Thống kê của Bộ Y tế và Bộ Tài Nguyên và Môi trường, mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 9.000 người tử vong vì nguồn nước và điều kiện vệ sinh kém. Gần 200.000 trường hợp mắc bệnh ung thư mới phát hiện, một trong những nguyên nhân là sử dụng nguồn nước ô nhiễm.
Khảo sát của Trung tâm Quan trắc môi trường quốc gia, Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cũng phát hiện nước mặt lục địa nhiều nơi bị ô nhiễm nghiêm trọng. Điển hình là lưu vực sông Cầu chạy qua các đô thị, khu công nghiệp thuộc tỉnh Thái Nguyên, Bắc Giang, Bắc Ninh.
Lưu vực sông Nhuệ - Đáy nhiều đoạn bị ô nhiễm tới mức báo động. Vào mùa khô giá trị các thông số BOD5, COD, TSS... tại các điểm đo vượt tiêu chuẩn nhiều lần. Sông Nhuệ bị ô nhiễm nặng sau khi tiếp nhận nước từ sông Tô Lịch. Lưu vực sông Mã riêng độ đục rất cao, do phù sa lớn và xói mòn từ thượng nguồn.
Vì vậy việc tìm ra vật liệu và giải pháp khắc phục ô nhiễm là nhiệm vụ cấp bách.
Phương Nguyên
Click help me: new action movies 2016 - new horror movies 2016 - new sci fi movies 2016 - new comedy movies 2016 - new martial arts movies - new drama movies - new adventure movies - new romance movies 2016
Thứ Năm, 23 tháng 8, 2018
Thứ Tư, 22 tháng 8, 2018
Vật thể nghi quái vật hồ Loch Ness ngóc đầu trên mặt hồ
Thứ tư, 22/8/2018, 16:30 (GMT+7)
Khoảnh khắc sinh vật có phần đầu và cổ dài uốn cong rất giống quái vật hồ Loch Ness được một bé gái 12 tuổi người Anh ghi lại.
![]() |
Bức ảnh chụp sinh vật nhô đầu trên mặt hồ Loch Ness của Charlotte. Ảnh: Mirror. |
Charlotte Robinson, bé gái 12 tuổi đến từ hạt Yorkshire ghi hình vật thể nghi quái vật hồ Loch Ness khi đi nghỉ mát cùng gia đình, Mirror hôm qua đưa tin. Bức ảnh của Charlotte được đánh giá là "ảnh chụp quái vật hồ Loch Ness có chất lượng tốt nhất trong nhiều năm".
Khi chụp bức ảnh, Charlotte đang ở nhà khách cao nguyên Loch Ness tại Invermoriston. Vật thể được cho là quái vật hồ Loch Ness nhô lên trên mặt hồ ở cách đó khoảng 15 mét. Nó nổi trên hồ một phút trước khi lặn xuống và xuất hiện trở lại ở vị trí cách chỗ cũ 3 mét sau khoảng 7 phút.
![]() |
Charlotte chụp bức ảnh trong kỳ nghỉ với gia đình. Ảnh: Mirror. |
Charlotte trông thấy sinh vật vào tầm 7 giờ tối hôm 17/8 và ghi hình bằng điện thoại. "Có thứ gì đó dưới nước cách bờ 15 mét. Phần cổ và đầu của nó tạo thành hình móc câu. Nó có màu đen. Cháu không rõ nó nhô cao bao nhiêu khỏi mặt nước. Cháu không giỏi xác định khoảng cách. Cháu tin quái vật hồ Loch Ness có thật nhưng cháu muốn thấy bằng chứng", Charlotte chia sẻ.
Chuyên gia Steve Feltham, người đã dành 27 năm qua để giải mã bí ẩn quái vật hồ Loch Ness, rất kinh ngạc trước bức ảnh. "Tôi vô cùng phấn khích khi xem bức ảnh này", Feltham nói.
Feltham từng được ghi nhận là người săn tìm quái vật hồ Loch Ness kiên trì nhất trong sách kỷ lục Guinness. "Rõ ràng có một thực thể trong bức ảnh và ảnh chụp tương đối rõ, giúp ích cho nghiên cứu sâu hơn. Có ý kiến cho rằng đó là hải cẩu, nhưng tôi chưa bao giờ nghe có hải cẩu ở hồ năm nay. Theo ý tôi, nó to hơn hải cẩu hoặc rái cá", Feltham nhận xét. Đây là vụ bắt gặp quái vật hồ Loch Ness thứ tư tính từ đầu năm.
Quái vật hồ Loch Ness (Nessie) là một động vật hoặc nhóm sinh vật chưa thể xác định được cho là sống ở hồ Ness, một hồ nước ngọt có điểm sâu nhất 230 m, gần thành phố Inverness, Scotland. Nessie thường được miêu tả có thân hình to lớn và chiếc cổ dài. Phần lớn chuyên gia và các nhà khoa học cho rằng những bằng chứng về Nessie chưa thực sự thuyết phục, có thể là trò lừa đảo hoặc nhầm lẫn khi quan sát sinh vật, hiện tượng tự nhiên.
Click help me: new action movies 2016 - new horror movies 2016 - new sci fi movies 2016 - new comedy movies 2016 - new martial arts movies - new drama movies - new adventure movies - new romance movies 2016
Thứ Ba, 21 tháng 8, 2018
Thứ Hai, 20 tháng 8, 2018
Rắn dồn sức nôn ra ếch dài 15 cm

Rắn nước keelback xanh hai năm tuổi và dài nửa mét đi săn và nuốt chửng con ếch Ấn Độ khổng lồ, Newsflare hôm 6/8 đưa tin. Tuy nhiên, nó không thể tận hưởng bữa ăn vì con mồi to quá khổ. Một nông dân Ấn Độ tìm thấy con rắn ở sân nhà tại ngôi làng thuộc thành phố Ahmednagar, bang Maharashtra.
Lo sợ con rắn có độc, người nông dân hoảng sợ gọi nhân viên cứu hộ Akash Jadhav tới nơi để bắt nó. Khi Jadhav đến, anh nhận thấy con rắn có phần bụng phình to và không thể di chuyển. Nó bắt đầu nôn ra con mồi là xác ếch dài 15 cm.
Jadhav nhận ra con rắn thuộc loài rắn keelback xanh và không có nọc độc. "Những con rắn trở nên chậm chạp sau khi ăn. Nếu cảm thấy bị đe dọa, chúng sẽ nhả ra bữa ăn để trốn thoát dễ dàng hơn", Jadhav nói. Anh bỏ con rắn vào bao và thả nó vào một khu rừng ở gần đó.
Click help me: new action movies 2016 - new horror movies 2016 - new sci fi movies 2016 - new comedy movies 2016 - new martial arts movies - new drama movies - new adventure movies - new romance movies 2016
Chủ Nhật, 19 tháng 8, 2018
Thứ Bảy, 18 tháng 8, 2018
Thứ Sáu, 17 tháng 8, 2018
Thứ Năm, 16 tháng 8, 2018
Thứ Tư, 15 tháng 8, 2018
Thứ Ba, 14 tháng 8, 2018
Thứ Hai, 13 tháng 8, 2018
Chủ Nhật, 12 tháng 8, 2018
Thứ Bảy, 11 tháng 8, 2018
Thứ Sáu, 10 tháng 8, 2018
Hiện tượng lạ kỳ mà thiên tài như Leonardo da Vinci phải chào thua nay đã có lời giải đáp chính thức
Gặp rất nhiều trong tự nhiên nhưng sự thật về chúng lại là ẩn số lớn khiến cả thiên tài còn phải "đau đầu".
Vào thế kỷ 15, Leonardo da Vinci - nhà thiên tài lỗi lạc của nước Ý - đã tình cờ trông thấy hình ảnh những gợn sóng tỏa ra thành hình tròn khi giọt nước chạm xuống mặt hồ cạnh nơi ông sống. Hiện tượng này nay được gọi là Bước nhảy thủy lực (hydraulic jumps).
Với bộ óc tinh tường của mình, ông đã dày công để tìm ra câu trả lời cho hiện tượng rất đỗi quen thuộc này.
Thế nhưng, ngay cả lúc qua đời, lời giải đáp của ông vẫn còn rất mơ hồ, khi cho rằng hiện tượng này đơn giản là do... quán tính của nước thôi.

Đến năm 1914, nhà vật lý học John William tiếp bước nhà thiên tài người Ý để tìm nguồn gốc tạo ra những "bước nhảy thủy lực" lạ kỳ kia. Cuối cùng, ông kết luận rằng có 3 yếu tố tạo nên hiện tượng này, bao gồm: độ nhớt (viscosity), kinetic energy (động năng) và thế năng (potential energy).
Theo William, khi một vật thể rơi và chạm xuống mặt nước theo độ cao nhất định, thế năng trọng trường sẽ được sinh ra. Cùng với đó, độ nhớt của nước sẽ kết hợp để tạo ra một lực động năng, tạo những đợt "sóng nước" lan tỏa như hình minh họa sau.

Thế năng trọng trường từ dòng nước thẳng đứng, kết hợp với độ nhớt có trong nước sẽ cho ra những đợt “bước sóng” cuộn tròn như hình. Có 3 dạng gồm: 1, 2a và 2b.
Và đây là hình ảnh “chân thực”.
Vậy đây có phải là câu trả lời "chuẩn" nhất hay không?
Trong một báo cáo mới nhất từ Đại học Cambrigde, nhà vật lý Rajesh Bhagat và các cộng sự đã phát hiện ra rằng: Thế năng trọng trường không đóng vai trò chính yếu trong hiện tượng Bước nhảy thủy lực.
Thay vào đó, sức căng bề mặt (surface tension) và ma sát độ nhớt của nước là hai yếu tố chính của hiện tượng tự nhiên này.

Sức căng bề mặt (surface tension – Fs) xuất hiện khi có một lực căng vuông góc (Fw) với mặt phẳng chất lỏng như trên hình.
Theo Bharat, sau khi đã làm một loạt thí nghiệm dựa trên độ cao của vật rơi (z), ông nhận thấy rằng trọng lực của Trái Đất không tạo ra một thế năng đủ lớn để gây ảnh hưởng đến Bước nhảy thủy lực, như đã từng nghi vấn trước đây.
"Chúng tôi đã nhận thấy, sức căng bề mặt và độ nhớt đã đủ cân bằng được xung lượng của nước, và vai trò của trọng lực lại hết sức khiêm tốn".
"Hiểu rõ về cơ chế hình thành Bước nhảy thủy lực sẽ là bước đầu trọng việc áp dụng chúng vào thực tiễn, cụ thể là việc vệ sinh xe cộ hay các thiết bị công nghiệp mà không cần hao phí quá nhiều nước." Bharat cho biết thêm.
Tuy sẽ còn nhiều khó khăn ở phía trước, nhưng ắt hẳn rằng, lời giải của Bharat và các cộng sự đã thõa mãn được câu hỏi mà bấy lâu nay khoa học vẫn còn bỏ ngỏ.
Đặng Nghiêm (ScieneAlert, Phys)
Theo Helino/Trí thức trẻ
Click help me: new action movies 2016 - new horror movies 2016 - new sci fi movies 2016 - new comedy movies 2016 - new martial arts movies - new drama movies - new adventure movies - new romance movies 2016
Thứ Năm, 9 tháng 8, 2018
Cận cảnh đồng hồ thông minh Samsung Galaxy Watch vừa ra cùng Note9

Trong sự kiện Unpacked với điểm nhấn là Samsung Galaxy Note9, Samsung cũng đã cho ra chiếc mắt đồng hồ thông minh Samsung Galaxy Watchmới nhất. Sản phẩm có nhiều phong cách mạnh mẽ hơn với ba phiên bản mặt đồng hồ màu đen, vàng và bạc cùng một loạt các dây đeo tùy chỉnh đa sắc.
Theo Ngọc Phạm. Ảnh: Engadget (Dân Việt)
Click help me: new action movies 2016 - new horror movies 2016 - new sci fi movies 2016 - new comedy movies 2016 - new martial arts movies - new drama movies - new adventure movies - new romance movies 2016
Thứ Tư, 8 tháng 8, 2018
Lý do các hoàng đế La Mã bị ám sát
Thứ năm, 9/8/2018, 13:30 (GMT+7)
Hạn hán kéo theo đói kém có thể thôi thúc các lực lượng quân đội nổi dậy đảo chính, ám sát và lật đổ hoàng đế La Mã.
![]() |
Tượng bán thân của các hoàng đế La Mã. Ảnh: iStock. |
Trong hơn 500 năm đế quốc La Mã tồn tại, khoảng 20% trong tổng số 82 hoàng đế bị ám sát khi đang nắm quyền. Nguyên nhân dẫn tới sự sụp đổ của họ có thể là mưa, theo nghiên cứu đăng trên số tháng 10 của tạp chí Economics Letters.
Các nhà nghiên cứu suy đoán khi lượng mưa thấp, quân đội La Mã sẽ chết đói do phụ thuộc vào nước mưa để tưới tiêu ruộng đồng do nông dân địa phương gieo trồng. “Điều đó sẽ thúc đẩy họ bước qua ranh giới và nổi loạn. Chính cuộc nổi loạn đó khiến thế lực ủng hộ hoàng đế sụp đổ và làm hoàng đế dễ bị ám sát hơn”, Live Science dẫn lời trưởng nhóm nghiên cứu Cornelius Christian, trợ lý giáo sư ngành kinh tế ở Đại học Brock, Ontario, Canada.
Christian phát hiện điều này thông qua sử dụng dữ liệu thời tiết cổ đại từ một nghiên cứu xuất bản năm 2011 trên tạp chí Science. Trong nghiên cứu đó, các nhà khoa học phân tích hàng nghìn vòng cây hóa thạch ở Pháp và Đức, sau đó tính toán lượng mưa vào mỗi mùa xuân trong 2.500 năm qua. Khu vực này nằm trên biên giới của đế quốc La Mã, nơi quân đội đóng quân.
Tiếp theo, Christian thu thập dữ liệu về các cuộc đảo chính và ám sát hoàng đế ở La Mã cổ đại. Ông lập công thức tính toán và nhận thấy “lượng mưa thấp hơn đồng nghĩa với khả năng các vụ ám sát sắp xảy ra cao hơn bởi lượng mưa thấp kéo theo ít thức ăn”.
Ví dụ, hoàng đế Vitellius bị ám sát vào năm 69, sau một năm ít mưa ở biên giới La Mã. "Vitellius được quân đội của ông đưa lên làm hoàng đế. Không may là năm đó trời mưa ít và Vitellius hoàn toàn bất ngờ. Quân đội của ông nổi dậy và cuối cùng, Vitellius bị ám sát ở Rome", Christian nói.
Tuy nhiên, nhiều nhân tố có thể góp phần dẫn tới vụ ám sát. Chẳng hạn như hoàng đế Commodus bị ám sát năm 192 một phần do quân đội bực bội khi ông lạm quyền, bao gồm buộc các đấu sĩ phải nhận thua trước hoàng đế ở đấu trường La Mã. "Chúng tôi không cố gắng khẳng định lượng mưa là cách giải thích tốt nhất cho tất cả các vụ ám sát. Đó chỉ là một trong nhiều yếu tố có thể khiến điều này xảy ra", Christian chia sẻ.
Click help me: new action movies 2016 - new horror movies 2016 - new sci fi movies 2016 - new comedy movies 2016 - new martial arts movies - new drama movies - new adventure movies - new romance movies 2016